Aile kavramı Türk toplum geleneğinde en üstün yapıdır. Bu yapının bütünlüğü ve parçalanmaması sağlanarak aile kavramı ayakta tutulmaktadır. Dolayısıyla eşler birbirlerinden uzaklaşmadan birlik gereklerini yerine getirerek, beraber bir hayat sürdükleri süre boyunca evlilik için üzerlerine düşen sorumlulukları tamamlamış olacaklardır.
Bu birlikteliği bozmak isteyen ve eşini evinden uzaklaştıran taraf boşanma konusunda kusurlu sayılacaktır.
Uzaklaştırma aile yanına/baba evine bırakma şeklinde olabilir. Örnek olarak eş hamile iken, doğum sonrasında, gece yarısı veya bayram bahanesiyle aile/baba evine bırakmayı sayabiliriz.
Yine uzaklaştırma eylemi akraba yanına bırakmak ve 3.kişilerin yanına bırakma şeklinde de gerçekleştirilebilir.
Evden kovmak da uzaklaştırmaya örnek olarak verilebilir.
Eşlerden birisi yurt dışına gidiyor ve eşinin isteğine rağmen onu yanında götürmüyorsa bu da uzaklaştırma sayılacaktır. Fakat başvuruya rağmen çalıştığı ülkenin eşine izin vermemesi ve eşi yanında götürememe uzaklaştırma sebebi olarak sayılmayacaktır.
Öte yandan eşin eşyalarını atmak ve kapı kilidini değiştirerek eşin eve girmesini engellemek de uzaklaştırma eylemleri arasında sayılmaktadır.
Medeni Kanunda evlilik birliğinin kendilerine yüklediği sorumlulukları yerine getirmeyen eş, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olacaktır. Aşağıda müvekkillerden gelen soruları Yargıtay kararları çerçevesinde cevaplayarak siz değerli okuyuculara bilgi vermeye çalışacağız.
- Eşim beni babamın evine bırakıp gitti sonrasında ne aradı ne de sordu, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Yargıtay eşin uzaklaştırmaya yönelik bu eylemini birlik görevlerini yerine getirmeme şeklinde saymış ve boşanma sebebi olarak kabul etmiştir.
“… davacı-davalı kocanın sürekli alkol aldığı, birlik görevlerini yerine getirmediği; davalı-davacı kadını baba evine bırakıp gittiği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 20.11.2007 tarih, 2554 E., 16112 K.)
- Eşim hamile halimde beni babamın evine bıraktı, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Birlik görevlerini yerine getirmeme ile bağlantılı olarak hamile iken eşi evden uzaklaştırmak da, Yargıtay tarafından geçimsizlik ve boşanma sebebi olarak kabul edilmektedir.
“…davalının davacıyı hamileyken baba evine bıraktığı, arayıp sormadığı ve birlik görevlerini yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında müşterek hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 22.03.2001 tarih, 2638 E., 4285 K.)
- Eşim doğum yaptıktan sonra parası olmadığını ve bize bakamayacağını söyleyerek çocuğumla beni babamın evine bırakıp gitti, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Doğum sonrası gerçekleşen bu uzaklaştırma eylemi de, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebebiyet verecektir ve boşanma sebebidir.
“…davalı-davacı kocanın eşini doğumdan hemen sonra ailesi yanına bıraktığı, birlik görevini yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında müşterek hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 05.04.2004 tarih, 3622 E., 4296 K.)
- Eşim bir gece beni dövdükten sonra babamın evine bıraktı sonrasında da arayıp sormadı, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Gece vakti baba evine bırakma da, Yargıtay İçtihatları çerçevesinde bir boşanma sebebi olarak kabul edilmiştir.
“…eşine fiziksel şiddet uygulayan, gece yarısı baba evine bırakan, birlik görevlerini yerine getirmeyen davalı kocanın kusurlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir.” (2.HD., 02.02.2009 tarih, 20524 E., 1201 K.)
- Eşim bayramda beni babamın evine bıraktıktan sonra beni istemediğini söyledi, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Bayram bahanesiyle eşin baba evine bırakmak ve evlilik birliğinin gereklerini yerine getirmeme Yargıtayca kabul görmüş bir boşanma sebebidir.
“…Boşanma davası 9.12.2004 tarihinde açılmıştır. Toplanan delillerden; davacının bayram ziyareti bahanesiyle davalıyı ailesinin evine götürüp bıraktığı ve ardından telefon açarak davalıyı istemediğini, ondan ayrılmaya karar verdiğini söylediği, evin kilidini değiştirip davalıyı eve almadığı, davalının da davadan önce 22.11.2004 tarihinde davacıyı istediği parayı vermezsen başına gelecekleri düşün… biz yapacağımızı biliriz diyerek tehdit ettiği, bu suçtan mahkum olduğu anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 19.09.2006 tarih, 10287 E., 11911 K.)
- Eşimle tartıştıktan sonra evden çıktım, eve geldiğimde beni eve almadı, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Yargıtay eve almama fiilini aile düzenini bozduğunu kabul ederek duygusal şiddet saymış ve bu hususu bir boşanma sebebi olarak kabul etmiştir.
“…davalının eşini eve almadığı ve ona karşı ağır hakaretlerde bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 23.11.2004 tarih, 11441 E., 13794 K.)
- Bir gün eve geldiğimde öncesinde tartışma yaşadığım eşimin kapı kilidini değiştirdiğini gördüm, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Yargıtay içtihatları çerçevesinde bu husus bir boşanma sebebi olarak kabul edilmektedir.
“…davalının eşini küçümsediği ve evin kilidini değiştirdiği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 17.01.2008 tarih, 19744 E., 240 K.)
- Eşim, beni ve müşterek çocuklarımızı evden kovdu “bu eve bir daha gelmeyin” dedi, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Evden kovma eylemi Yargıtay tarafından geçerli bir boşanma sebebi olarak kabul edilmektedir.
“…Yapılan soruşturma ve toplanan delillerden, davacının evlilik birliğine ilişkin görevlerini yerine getirmediği, davalıyı ve iki çocuğunu dışarı attığı, davalının da başka bir erkekle yaşadığı anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 03.12.2007 tarih, 3178 E., 16883 K.)
- Eşim, annem ve babamı evden kovdu, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Evden kovma eylemi duygusal şiddete bir örnektir ve geçerli bir boşanma sebebidir.
“… davalı kadının kocasının anne ve babasını evden kovduğu, tarafların birbirlerini aşağıladığı davacı kocanın da karısını bıçakla tehdit ettiği, evden kovduğu, boşanmaya neden olan olaylarda davacı kocanın daha ağır kusurlu bulunmasına karşı TMK 166/2.maddesi koşullarının oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir. Olayların akışı karşısında davacı-davalı dava açmakta haklıdır…” (2.HD., 12.06.2007 tarih, 20585 E., 9946 K.)
- Eşim yurtdışına kalıcı olarak gitti ama beni yanında götürmedi, bu geçerli bir boşama sebebi midir?
EVET. Eşin yurt dışına giderken yanında götürülmemesi Yargıtay tarafından geçerli bir boşanma sebebi olarak kabul edilmiştir.
“… Tarafların evliliği 4 yılı bulmasına rağmen davacının isteğine rağmen davalının karısını yaına yurtdışına götürmediği, infak ve iaşesini sağlamadığı, Türkiye’ye senelik izinlerinde geldiğinde de karısına ilgisiz olduğu toplanan delillerden anlaşılmış olup davalının bu tutumu evlilik birliğini temelinden sarsıcı nitelikte olup boşanmaya karar verilmesi gerekir…” (YHGK, 05.11.1997 tarih, 706 E., 902 K.)
- Bir gün işten eve geldiğimde eşimin kişisel eşyalarımı poşetleyerek kapının önüne atmış olduğunu gördüm, bu geçerli bir boşanma sebebi midir?
EVET. Eşyaları kapının önüne, çöpe, dışarı veya başkasının yanına atmak duygusal şiddet sayılarak Yargıtay tarafından geçerli bir boşanma sebebi olarak kabul edilmektedir.
“…davalı kocanın karısını evden kovduğu, eşyalarını kapı önüne bıraktığı anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…” (2.HD., 04.07.2012 tarih, 2012/198 E., 2012/18673 K.)
Uygulamada görülen, yukarıda da sıraladığımız üzere Yargıtay tarafından kabul görmüş ve evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan eşi evden uzaklaştırma içerikli hususlar geçerli birer boşanma sebebi sayılacaktır.
Yazan Av. Koray GÖKOĞLU